Giydirme Cephe Aksesuarları

• Ankrajlar
• Dübeller (Sarf olarak da adlandırılırlar)
• Cephe Makasları
• Köşe Takozları
• Contalar ve Fitiller
• Birleşim ve Bitiş Elemanları

Açılır Sistem Aksesuarları

• Kapı Kapatıcıları (Kapı Hidroliği)
• Kapı ve Pencere Kolları
• Menteşler
• Kilit ve Kilit Karşılıkları
• Tek ve Çift Açılım (İspanyolet) Mekanizmaları
• Limitörler
• Pivot Açılım Mekanizmaları
• Tekmelikler
• Yangın Kaçış Sistemleri (Panik Barlar)
• Elektronik Açılım Sistemleri

Sürme-Kayar ve Katlanır Sistem Aksesuarları

• Sürme Gömme Kollar
• Basit Sürme Aksesuarları
• Kaldır-Sür (HBSB) Açılım Mekanizmaları
• Paralel Sürme (Çek-Sür/Volkswagen) Açılım Mekanizmaları
• Giyotin Sistem Mekanizmaları
• Emniyet Aksesuarları
• Raylar ve Rulmanlar
• Elektronik Açılım Sistemleri

Açılamayan çerçeve, sabit çerçeve. Açılır pencerelerin yanında, arasında, üstünde ve havalandırma gerektirmeyen yerlerde tek başına kullanılabilir.

İçe Açılır Tek Eksenli (Kanatlı) Pencere veya Kapı (Casement (Turn, Side Hung) Window or Door)

İçe açılır ya da istendiğinde dışa açılır olarak üretilebilir. Dışa açılır alüminyum pencereleri oluşturan alüminyum profiller farklı olur. Dolayısıyla içe açılım / dışa açılım seçimi önceden yapılmalıdır. Tek eksenli pencerelerde menteşelerin hareketi sağladığı pivot eksen 2 yan kenardan biridir. Çift kanat pencereler de kanatlı pencereler grubuna dahil edilir. Vasistas (ve ters vasistas) pencereler de tek eksenli olsalar da genelde farklı amaçlarla kullanıldıklarından tek eksenli pencereler grubunda sınıflandırılmazlar.

Dışa Açılır Tek Eksenli (Kanatlı) Pencere veya Kapı

Pencere veya kapının kanadı dışa açılır ve dış hava şartlarına daha çok maruz kaldığı için kullanılan aksesuarların kalitesine ve periyodik bakımlarına dikkat edilmelidir.

Çift Açılım (Çift eksenli) Pencere (Tilt and Turn Window)

Çift açılım mekanizmalı aksesuar sayesinde hem yan kenar ekseninde hem de kolu yukarı çevirerek aşağıya çekildiğinde alt kenar ekseninde açılabilen pencere türü.

Özellikle Almanya’da çok popüler bir açılım türüdür. Yanında bir sabit pencereyle yada çift kanat bir pencerenin ilk açılan kanadında yada başka şekillerde kombine edilerek kullanılabilir.

Çift Kanat Pencere ve Kapı (Double Casement Window, 2-Leaf Side-Hung)

Çift kanat pencerelerde 2 kanat da açılabilir. 2 kanat da açıldığında ortada kayıt görmezsiniz. Çünkü 1 kanat diğer kanadın üzerine kapanır. Bu tip pencerelerde genelde 1 kanat çift açılım olur, yani vasistas olarak da açılabilir. Hal böyle ise ilk hangi kanat açılabiliyor ise o kanat çift açılım olur, diğeri ilk kanat açıldıktan sonra ya 2. bir kol yada mandal yardımı ile 2. kanat da istendiğinde açılır. Çift açılım olan kanadın, diğer bir deyişle ilk açılacak kanadın, sağ veya sol tarafta olmasına kullanıcı karar verir.

Çift Kanat Çift Açılım Pencere (Tilt-Turn Frame, 2 Leaf Window)

Çift kanat pencerelerde ilk açılan kanat sıklıkla çift açılım olur. İlk kanat açıkken ikinci kanadın vasistas açılması mantıklı olmadığı için sadece ilk kanadın çift açılım olması söz konusudur.

Orta kayıt olan yani 2 kanat arasında açıldığında görebildiğiniz bir dikme olduğu durumlarda pencere çift kanat açılım olarak isimlendirilmez. Daha çok 2 adet kanatlı pencere olarak nitelendirilir. Böyle olduğu durumda 2 kanadın da çift açılım mekanizması kullanarak çift açılımı sağlanabilir.

Gizli Kanat Pencere Concealed Opening/Hidden Went)

Gizli kanat pencerelerde kasa profili, kanatta camı tutan tırnağı gizler ve dışarıdan bakıldığında kanat profili görünmediği için açılır bir pencere olduğu anlaşılmaz. Burada gizliden anlaşılan kapalı konumdayken kanadın belli olmayışıdır. İçe açılır tek eksenli pencerelerin yanında çift açılım pencereler de gizli kanat yapılabilir.

Vasistas ve ters vasistas pencereler de aslında kenardan menteşelidir ve kanatlı pencere olarak isimlendirilebilir. Ancak “kanatlı pencere” (casement window) daha çok yandan menteşeli pencereleri tanımlamak için kullanılır.

Yandan menteşeli pencereleri tanımlamada yine İngilizce “side hung window” tabiri de kullanılır. Alttan menteşeli olduğunda “bottom hung window” yada üstten menteşeli olduğunda “top hung window” tabiri de kullanılabilir. Yine aynı şekilde hung yerine swing terimi kullanılarak da “top swing window”, “bottom swing window”, “side swing window” gibi tabirlerle pencere türleri ifade edilebilir. Bu durumda da kenardan menteşeli sistemleri anlamamız gerekiyor. Açıkçası vasistas da bir tür kanatlı penceredir ve farklı isimlendirmeleri teknik olarak çok farklı olduklarından değil kullanım yerleri aynı olmadığından farklılık göstermektedir.

Vasistas Açılım Pencere (Bottom Hung (Tilt) Opening Window)

Vasistas pencereler uygulamada daha çok tek başlarına değil, çift açılım pencereler olarak karşımıza çıkarlar. Bir diğer yaygın uygulaması ise pencerelerin üstlerinde ufak havalandırma pencereleri olarak yer almalarıdır.

Vasistas pencerede eksen alt kenardır. Havalandırma ve güvenlik amaçlı olarak genelde içe açılır olarak kullanılır. Yağmuru içeri alabileceği için dışarı açılır uygulanmazlar. Çift açılım pencereler “vasistas da açılabilen (kanatlı) pencereler” diye açıklanır. Ancak bir pencere pek tabi sadece vasistas açılır da olabilir.

Ters Vasistas Açılım Pencere (Top Hung Opening Window)

Ters vasistas pencerede eksen üst kenardır. Ters vasistas pencereler dışa açılmak zorunda değildir ancak uygulamada içe açılım olmaları pek istenmez. Dolayısıyla aslında ters vasistas pencerelere dışa açılır ters vasistas pencereler olarak bakabiliriz. Makaslı cephe açılır pencereleri bu tipte pencerelerdir. Sadece dışarıdan temizlenebilir.

Güneşlik Penceresi (Awning Window)

Bu pencereler hafif yağmur olan şartlarda dahi açık kalabilmeye uygun oldukları için tercih edilebilirler.

Üstten Dönel Çatı Penceresi (Top Hung Roof Window)

Çatılarda kullanılan bir tür ters vasistas pencere. Türkçesi çok karşımıza çıkmaz ama İngilizcesi yurtdışında tercih edilen bir pencere türü olması itibari ile sık sık kullanılır.

Işıklık Pencere (Skylight Window)

Çatılarda aydınlatma ve havalandırma amaçlı açılır ve sabit pencerelere ışıklık denir.

Pivot Pencere ve Kapı (Pivot Window and Door)

Pivot açılım pencere ve kapılarda eksen kenarlardan birinde değil yan kenarların yada alt ve üst kenarların ortasında olur. Pivot yani eksen düşeyde ise düşey pivot, yatay ise yatay pivot olarak adlandırılır.

Giyotin Pencere (Düşey Sürme Pencere) (Vertical Slider (Sash Window), Single Hung / Double Hung)

Amerika’da çok tercih edilen açılım türüdür. Çift açılım pencerelerin bu tipteki pencerelere göre daha rahat silinebilmesi ve daha iyi ısı yalıtımı sağlamaları giyotin pencerelerin bir dezavantajı sayılabilir. Ancak yerine göre gerekli olabilmektedir.

Basit-Vela Sürme (Horizontal Sliding)

Kıl fitillerin (fırça conta) kullanıldığı basit sürme sistemidir. Tek raylı ya da çok raylı uygulanabilir. Fırça conta yani kıl fitil asla EPDM conta kadar iyi yalıtım sağlayamaz. Bu sürmelerde EPDM conta kullanılamaz çünkü EPDM’lerin plastik ya da metal çerçeve ile öpüştüğü durumda kanadı yana hareket ettiremezsiniz. Bu yüzden kıl fitil kullanılır ve bu yüzden de su, ses ve ısı izolasyonu diğer sürmelere göre kötüdür.

Paralel Sürme (Çek Sür) Pencereler ve Kapılar (Tilt and Slide Windows and Doors)

Volkswagen sürme olarak da bilinir. Hem pencerelerde hem de kapılarda kullanılabilir. Basit sürmeye nazaran paralel sürme daha iyi ısı, ses ve su izolasyonu sağlamaktadır.

Kaldır Sür (HBSB) Kapı (Lift and Slide Doors)

Kaldır Sür açılım mekanizması Türkiye’de ilk Alman aksesuar firmaları tarafından tanıtıldığı için Almanca Kaldır-Sür anlamına gelen Hebe-Schiebe adı bu kapıları tanımlamada yaygın olarak kullanılır. Kaldır sür sistemler sadece kapılarda kullanılır. Ağır kapılarda rijid bir kilitleme ve kolay bir sürme imkanı sağlar. Kanat, Hebe-Schiebe aksesuarın bir parçası olan özel, uzun bir kol vasıtası ile kaldırıldığı için bu sürmelerde basit sürmelerde görülen kıl fitiller yerine EPDM fitiller kullanılabilmektedir. Kanadı kol vasıtası ile indirip kaldırarak EPDM fitili rahatlıkla kasayla öpüştürebilirsiniz ve tam temas sağlandığı için de ısı yalıtımı doğal olarak çok iyi olabilmektedir.

Katlanır Pencere / Kapı (Folding (Bi-fold) Window / Door)

Doğrudan geçişi sağlayan bir kapı ile kombine edilmiş katlanır kapılardan oluşur. Katlandığında tüm kanatlar birbirlerine paralel olarak bir tarafta toplanır. Eşikli yada eşiksiz yapılabilir ve mekan istenildiğinde kapalı, istenildiğinde de sonuna kadar açık hale getirebilmektedir. Katlanır pencereler ve kapılar kullanıcısına üst düzeyde açıklık sağlama avantajı sunmaktadırlar.

Döner Kapı

Döner kapı, yoğun yaya trafiği olan binaların girişlerinde trafik akışını stabilize eder ve iklim kontrolüne yardımcı olur. Döner kapılar iki, üç veya dört kanatlı olarak uygulanabilir.

El ile kuvvet uygulayarak dönmesi sağlanan döner kapılar olduğu gibi temas halinde güvenlik amacıyla duran, fotoselli döner kapılar sıkça karşımıza çıkmaktadır.

Çarpma Kapı

Çarpma kapı, özel menteşi vasıtası ile hem içe hem dışa doğru açılır. İki yönde de iterek açılabildiği, kendi kendine kapandığı ve bu sayede de iklim kontrolü sağladığı için kendine has kullanım alanları vardır. Soğutma odaları kapıları ve hastanelerde bazı kapılar için akla ilk gelen kapı çarpma kapı olmaktadır.

Pencereler açılım tiplerine göre olduğu gibi geometrilerine (şekillerine) göre de isimlendirilirler. Bu isimlendirmelerden bazılarını aşağıda bulabilirsiniz.

Kemerli pencereler (Arched windows)

Gotik pencereler (Gothic windows)

Yüksek pencere (Clerestory)

Yüksek pencereler mahremiyeti korurken günışığından faydalanmayı sağlar.

Cumba-Çıkma pencereler (Bay window)

Cumba italyanca “gibbo” teriminden gelir. Genelde yan yana 3 çerçevenin eğimli olduğu pencere türü. Binanın duvarından dışa doğru bir çıkma meydana getirirler

Kavisli Cumba-Çıkma pencereler (Bow window)

Binanın duvarından dışa doğru bir çıkma meydana getirir. En az 4 çerçevenin eğimli olarak yayı andırır şekilde yanyana geldiği pencere türüdür, pencerelerin birbirleri ile olan açısı 10 civarında olup bir yay görünümü verirler. Aşağıdaki resimde kavisli cumba çıkma pencereye bir örnek görüyorsunuz.

Panjurlu pencere (Louvered window)

Direk günışığı ve yağmuru içeri almazken içeri hava girmesini olanak sağlayan pencere çeşididir.

Fransız pencere (French window)

Fransız pencereler yerden tavana yüksek pencereler, dolayısıyla da kapıları isimlendirmede kullanılan bir tabirdir. Fransız balkon tabir ettiğimiz ufak balkonlara açılabilirler. Amaç balkonun kullanılabilirliğinden çok kapı yüksekliğinde içe açılır bir pencerenin avantajına sahip olmaktır.